Dit artikel verscheen eerder via Binnenlands Bestuur.
Gemeenten moeten meer verantwoordelijkheid nemen om arbeidsmigranten te huisvesten en te zorgen voor bescherming, wil het kabinet. Een aanjaagteam onder leiding van oud-SP-leider Emile Roemer moet hen helpen. Want de weg is moeizaam.
Schimmel
Veertig doucheflesjes telde PvdA-europarlementariër Agnes Jongerius in de badkamer van de arbeidsmigrantenhuisvesting in Dronten. In een badkamer met schimmel. ´Het is oude afgetrapte studentenhuisvesting waar nu Polen, Roemenen en Bulgaren wonen die werken in de landbouw in de Flevopolder´, zegt Jongerius – die al jaren strijdt voor gelijk loon voor gelijk werk in Europa – geschrokken.
Aantrekken
Drontens PvdA-raadslid Suzanne Stoop, zegt dat sommigen al jaren, vijf, zes jaar in de migrantenhuisvesting wonen. ´Anderen worden iedere dag vanuit de provincie Groningen naar Flevoland gebracht voor werk in de landbouw. De inleners zouden dit zich ook moeten aantrekken. Iedereen verschuilt zich achter iedereen en daarom gebeurt er niets aan dit probleem.´
800.000
Goede huisvesting voor arbeidsmigranten is al jaren een probleem. In 2012 was er een nationaal akkoord: regio´s en steden zouden voor huisvesting zorgen. Dat akkoord heeft 30.000 bedden opgeleverd, zei minister Wouter Koolmees (D66, Sociale Zaken en Werkgelegenheid) in juni in de Tweede Kamer. In hetzelfde overleg werd gezegd dat er hier 800.000 arbeidsmigranten zijn, waarvan 400.000 uit Oost-Europa en die werken bij slachterijen, bij Albert Heijn, Jumbo, in de landbouw en de hotelschoonmaak.
Aanjaagteam
Het aanjaagteam van Roemer moet verandering brengen. Allereerst moet bekend zijn bij gemeenten wie er wonen als arbeidsmigrant: ze moeten worden opgenomen in de gemeentelijke basisregistratie (BRP), vindt Roemer. ´Dat kunnen gemeenten nu al doen’, zegt Stoop, ‘maar dat doen ze vaak niet.’
Verantwoordelijkheid
Dronten doet dat via de uitzendbureaus. Het aangrenzende Zeewolde zegt dat wekelijks contact wordt gezocht met de arbeidsmigranten zelf. Het gaat om verantwoordelijkheid als het over huisvesting voor arbeidsmigranten gaat, zeggen de voorvechters van betere huisvesting. Burgemeester Jean Paul Gebben (VVD) van Dronten ziet dat ook en vindt dat Emile Roemer de verantwoordelijkheden belegt bij werkgevers en overheden. Ook bij de eerste overheid, de gemeente. Maar op de kritiek van de PvdA heeft Gebben wel wat te zeggen.
Startblokken
Wat betreft de adviezen van Roemer staat Dronten ‘in de startblokken’, meldt hij. Het pand waar Jongerius over spreekt, doet nog dienst tot 2023. Dan moet er een nieuw gebouw komen. Maar ook andere actoren hebben verantwoordelijkheden, meent Gebben. Zo is de huisvesting een verantwoordelijkheid van de werkgevers. Als die initiatief nemen, dan wil Dronten wel meebewegen. En ook de arbeidsmigranten hebben verantwoordelijkheid: ´Willen ze integreren door bijvoorbeeld lid te worden van een sportvereniging?´ Gebben stelt verder dat de arbeidsmigranten voor nul overlast zorgen.
Verplichtingen
Joep Thönissen van de Vereniging Huisvesting Arbeidsmigranten, een vereniging van arbeidsmigrantenhuisvesters, hoopt dat in de tweede serie aanbevelingen wat meer verplichtingen komen, zodat het ook taakstellend wordt. Bij de gemeente Amsterdam bleek dat een rondgang langs meerdere collegewoordvoerders nodig was om uit te zoeken wie nou verantwoordelijk is. Dat blijkt niet wethouder Ivens van Wonen te zijn, of Groot Wassink van Sociale Zaken, of Everhardt van Economische Zaken, maar burgemeester Halsema. Amsterdam kon niet reageren op vragen over arbeidsmigranten. Thönissen noemt die onduidelijkheid struisvogelpolitiek. ´We zien gelukkig wel steeds meer beweging bij gemeenten en provincies, maar genoeg is het nog niet.’
