Vergrootglas op de misstanden in de uitzendsector
Dit artikel verscheen eerder via Volkskrant
De coronacrisis legt het vergrootglas op de misstanden in de uitzendsector. Jurriën Koops, directeur van branchevereniging ABU, wil dat de overheid ingrijpt. Uitzendbaas Jurriën Koops schuwt het cliché niet. De coronacrisis laat zich nu eenmaal niet anders typeren dan ‘als een rollercoaster’. Eerst was er de vrije val: 25 procent krimp in de branche. Toen moest er worden bijgestuurd: de uitzendkrachten van Schiphol hup naar de logistiek, die van de horeca naar de GGD-teststraten. Onderweg waren er nog de schandalen met honderden besmette arbeidsmigranten in de vleesverwerkende industrie.
De dollemansrit is voorlopig niet ten einde, maar voor Koops – vertegenwoordiger van 65 procent van de uitzendbranche – staat één ding vast: zijn sector moet sterker uit de crisis komen. Uitzendkrachten moeten meer werkzekerheid krijgen en malafide ondernemingen uit de markt gedrukt. Daarvoor stuurt hij deze week een plan naar minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Uitzendbranche verlies afgelopen maanden tal aan banen
‘Onze sector functioneert als een stootkussen voor bedrijven. Wij helpen op- en afschalen tijdens grote pieken en diepe dalen. Daardoor kunnen bedrijven overleven. Ik teken daarbij direct aan dat uitzendkrachten ook als eerste weer aan het werk gaan als de economie aantrekt. Na die 25 procent krimp in de eerste drie maanden zijn alweer tienduizenden aan het werk gegaan’, aldus Koops.
Koops geeft aan dat ze uitzendkrachten zoveel mogelijk werkzekerheid en perspectief willen bieden, maar dat uitzendbureaus ook gemaakt zijn om de wendbaarheid van bedrijven te organiseren. Volgens hem is dat maar goed ook omdat mensen met een vast contract anders hun baan sneller verliezen.
‘Imago van het uitzendbureau is niet best’
‘We hebben last van malafide uitzenders die de kantjes ervan af lopen. We zijn een gouden branche met een zwart randje. Dat randje willen we bestrijden, maar met zelfregulering krijg je kwaadwillende ondernemers niet uit de markt. Dat doe je met serieuze boetes, een hoge pakkans en afschrikwekkende handhaving. Je moet ervoor zorgen dat die ondernemers elke dag over hun schouder moeten kijken. Daarvoor hebben we ons plan naar Koolmees gestuurd’, vertelt Koops.
Volgens Koops is het beeld de malafide uitzenders troebel. ‘Er zijn vierduizend ondernemingen, verantwoordelijk voor 90 procent van de omzet, die transparant zijn en tienduizend die in de schaduw van de markt opereren, die niet in het SNA-register staan en niet periodiek gecontroleerd worden.’
Uitzendbranche gevoelig voor misstanden
‘De kans dat je in je kladden wordt gegrepen is relatief klein. De Inspectie kan 1 procent van het volume in de markt controleren. We hebben de harde hand van de overheid nodig. En de opdrachtgever, die moet niet voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Want daardoor gaan uitzenders op zoek naar een steeds goedkopere variant. Bijvoorbeeld A1-verloning: waarbij uitzendkrachten in dienst worden genomen op basis van een dienstverband in Polen of Roemenië. Of ze krijgen de vraag of de uitzendkrachten niet omgezet kunnen worden in zzp’ers.’
Om wildgroei te voorkomen wordt door velen de vergunningsplicht aangehaald als oplossing. Koops staat open voor elke maatregel die helpt, maar dat het probleem momenteel in handhaving zit. ‘Als je die niet waar kan maken is die vergunning ook een schijnzekerheid en komen we van de regen in de drup.’
Rol uitzendbureau in de toekomst
‘Elke crisis leert dat de behoefte aan flex groter wordt. Met de onzekerheid die nu in de markt hangt zal dat niet anders zijn. Bedrijven moeten wendbaarder zijn dan ooit, want ze moeten opschalen en afschalen op basis van overheidsmaatregelen. Dat maakt het extra noodzakelijk dat we die flex goed en zorgvuldig organiseren. We hebben veel opgehangen aan het contract, daar moeten we afstand van nemen. Sociale zekerheid en fiscaliteit moeten we los van het contract organiseren zodat je een gelijk speelveld krijgt.’
