Wortel ik in Nederland of zal ik terugkeren naar mijn vaderland? Het is voor elke arbeidsmigrant die naar Nederland komt een moeilijke keuze. Een keuze die alleen maar lastiger wordt hoe langer zij in Nederland zijn. In dit artikel bekijken we dit dilemma en lezen we het verhaal van Piroska Papp, een Hongaars-Roemeense arbeidsmigrant die in het Brabantse Dinteloord woont en werkt.
Tijdelijke arbeidsmigrant… Of nieuwe Nederlander?
Veel arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa komen in eerste instantie naar Nederland om hier tijdelijk te wonen en te werken. Dit worden ook wel ‘Short-stay’ arbeidsmigranten genoemd. Zij hebben niet de wens zich in Nederland te vestigen of ze weten het nog niet. Deze groep verblijft hier 0 tot 2 jaar en wordt vaak gehuisvest in de vorm van logies, waarbij voorzieningen of zelfs kamers vaak worden gedeeld met andere bewoners.
Dit gold ook voor Pirsoka Papp (34) die zeven jaar geleden met haar partner vanuit Roemenië naar Noord-Brabant kwam om te werken in de tuinbouw. Haar plan was in eerste instantie om drie maanden te werken en dan weer huiswaarts te gaan. Ze kreeg een woonruimte in een accommodatie voor 400 arbeidsmigranten nabij Steenbergen en werkte hard in een tomatenkas. Daarbij was er in eerste instantie noch de wens noch de tijd om te integreren of een sociaal leven op te bouwen.
Maar de plannen werden gewijzigd. Zij en haar partner werkten zich op in het bedrijf, kregen kinderen en settelden zich in hun eigen woning. Uiteindelijk verblijven ze daardoor al jaren in Nederland en kunnen ze niet meer ‘Short-stay’ arbeidsmigranten worden genoemd. Het zijn nu ‘Long-stayers’, arbeidsmigranten die zich hier permanent vestigen en een lokaal bestaan opbouwen en participeren in de Nederlandse samenleving. Zo zit Piroska inmiddels op Nederlandse les, gaat haar dochter Helen naar de basisschool en speelt haar partner bij een lokale voetbalclub. “Helen gaat begin volgend jaar naar de basisschool. Ik vind het belangrijk om Nederlands te kunnen spreken met de mensen op school.”
Een keuze tussen gevoel en verstand
De keuze om definitief in Nederland te blijven of terug te gaan naar het land van herkomst is erg moeilijk voor arbeidsmigranten. Hoe langer ze in Nederland blijven, hoe meer ze settelen en hoe lastiger de keuze om al dan niet te blijven. Want laat je alles wat je in de loop der jaren hebt opgebouwd achter voor een ‘nieuw avontuur’ in je vaderland? Of blijf je in een land waar de mogelijkheden weliswaar groot zijn, maar waar je ver weg bent van je familie en vrienden? Een keuze die ook Piroska in dubio stelt: ,,Mijn hart zegt ook dat ik bij mijn familie wil zijn. Ik mis mijn ouders verschrikkelijk. Natuurlijk kun je elkaar tegenwoordig ook op afstand veel zien en horen. Maar elkaar een knuffel geven, is toch heel anders. Voor Levi’s ouders is het ook heel moeilijk. Zij hebben maar twee zonen die allebei in het buitenland werken. De broer van Levi werkt in Duitsland. Zijn ouders worden ouder en hebben zorg nodig. Dan is het lastig om zo ver weg te wonen.”
Het is een keuze die alle arbeidsmigranten op enig moment zullen moeten maken. Een keuze tussen Nederland en hun land van herkomst. Een keuze tussen gevoel en verstand. Een keuze zonder eenduidig antwoord.