“Wie gaan de asperges steken, nu veel Poolse arbeidskrachten niet komen?”, zo kopte de NOS eind maart. Deze noodkreet volgde naar aanleiding van het wegblijven van met name Poolse arbeidsmigranten. Het reizen is een stuk moeilijker geworden en daarnaast zijn Oost-Europeanen bevreesd om richting Nederland af te reizen aangezien ook zij bang zijn om besmet te raken.
Onder andere boerenbelangenclub LTO maakt zich vooral zorgen over het nu snel krimpende arbeidsaanbod van de 170.000 arbeidsmigranten die ieder jaar nodig zijn. Duitsland heeft aangekondigd om soepelere fiscale regels te gaan hanteren om zo meer seizoensarbeiders uit het Oosten aan te trekken, waarmee de huidige concurrentie om het langzaam opdrogende aanbod uit landen als Polen en Roemenië verder wordt verscherpt.
Zo legt de coronacrisis een aantal zaken bloot die al jaren spelen, maar nu ineens vandaag de dag van belang zijn. Ten eerste de grote afhankelijkheid van een aantal sectoren, zowel in de land- en tuinbouw als in de distributiecentra en de bouw, van werknemers die bereid zijn om daar het werk te doen waarvoor binnen Nederland weinig mensen te krijgen zijn. Natuurlijk zijn de aspergetelers ontzettend blij dat zich nu duizenden Nederlanders zich aanbieden, zoals personeel uit de horeca die hun (flexibele) baan verloren hebben, maar ook zij weten dat lang niet iedereen dit seizoenswerk in de vingers heeft en acht uur lang volhoudt.
De aanname dat het hier om ongeschoold werk gaat, is namelijk behoorlijk misleidend. De Oost-Europese arbeidsmigranten die normaal gesproken de asperges komen steken, doen dit vaak al jaren en aan hun hoge productiviteit kunnen weinig nieuwkomers tippen. En bij seizoenswerk, waarin de oogst in een korte tijd van het veld gehaald moet worden, is dit nu juist essentieel. Het is dan ook niet helemaal juist om te denken dat iedereen, hoe gemotiveerd ook, deze arbeidsmigranten zomaar kan vervangen.
En zelfs als boeren op dit moment in staat zouden zijn om een deel van het werk te laten doen door anderen, dan nog is dit maar een zeer tijdelijke en halfslachtige oplossing. Of, zoals een aspergetuinder het uitdrukte: “Het steken van asperges is behoorlijk zwaar werk, niet iedereen is daar geschikt voor. En wat als de strenge coronamaatregelen worden afgeschaald? Dan zijn wij de scholieren en andere medewerkers misschien weer heel snel kwijt.”
Met dit artikel wil KAFRA Housing nogmaals de noodzaak van deze hardwerkende arbeidsmigranten benadrukken. Het zou ontzettend mooi zijn als men over een tijdje, wanneer het leven zijn normale gang weer neemt, de arbeidsmigranten wat meer gaan waarderen.
