Veel gemeenten staan te springen als een bedrijf zich er wil vestigen. Maar als vervolgens óók arbeidsmigranten gehuisvest moeten worden gaat de deur ineens dicht. Brabantse bedrijven willen dat probleem met regels aanpakken. Hun idee vindt weerklank bij Emile Roemer, die het kabinet erover adviseert.

Frank van Gool kan het niet treffender zeggen. ,,Als ik ergens een accommodatie voor arbeidsmigranten wil bouwen, moet ik vier maanden aandringen op een afspraak bij de wethouder. Als supermarkt Jumbo ergens een distributiecentrum wil bouwen, kunnen ze dezelfde dag nog terecht.” Zie daar in een notendop de frustratie van Van Gool, eigenaar van OTTOWork Force, een uitzendbureau voor arbeidsmigranten.

Werkbezoek Emile Roemer
Kort gezegd: het binnenhalen van bedrijven wordt gezien als positief. Goed voor de economische groei en werkgelegenheid. Maar het binnenhalen van arbeidsmigranten wordt gezien als een potentieel probleem, iets waar onder inwoners weinig animo voor zou zijn. Terwijl het één niet zonder het ander kan.

Woensdag bleek in Waalwijk, bij een werkbezoek van Emile Roemer, dat niet alleen Van Gool daarvan baalt. Emile Roemer is bezig met aanbevelingen voor het kabinet om de huisvesting van arbeidsmigranten beter te regelen. Ook VNO-NCW Brabant-Zeeland ziet dat het anders moet, kreeg Roemer woensdag te horen. Jaco Knetemann pleit namens de regionale werkgeversclub zelfs voor regels. ,,Bij de vestiging van een bedrijf zou de overheid, of dat nou de provincie of de gemeente is, verplicht moeten worden ook de huisvesting van arbeidsmigranten te regelen”, vindt hij.

Roemer zegt desgevraagd het idee volledig te ondersteunen, maar of het in de praktijk ook haalbaar is, is nog niet duidelijk. ,,Ik kan er nog niks over zeggen. Onze aanbevelingen komen nog.” Roemer heeft al een aantal kabinetsadviezen voor de korte termijn gegeven, hij is nu bezig met regels voor de lange termijn. Die gaan over huisvesting, maar bijvoorbeeld ook over de afhankelijkheidsrelatie tussen arbeidsmigrant en uitzendbureau: wie ontslagen wordt, verliest nu meestal ook zijn woonruimte die door de uitzender geregeld is.

Dat het Roemer menens is, daarover laat hij geen misverstand bestaan. Roemer wordt in Waalwijk rondgeleid bij het reusachtige distributiecentrum van Bol.com, dat veel arbeidsmigranten werk biedt. Het ziet er allemaal keurig uit. ,,Ik word natuurlijk uitgenodigd door bedrijven die laten zien hoe het óók kan. Maar helaas is dit niet de norm.” Door zelfregulering in de branche (‘jij en ik kunnen vandaag nog een uitzendbureau beginnen’) is het aantal uitzenders in de afgelopen decennia gestegen van 4500 naar 30.000.

Het gros van hen heeft volgens Roemer een verdienmodel dat over de rug van mensen gaat. Wie kent niet de verhalen over erbarmelijke woonsituaties, dramatische werkomstandigheden en intimidatie? Roemer heeft dat elders allemaal al volop gezien. Wat hem betreft is nieuwe wetgeving dan ook onontkoombaar, met harde afspraken die te controleren en te handhaven zijn. ,,Negen jaar geleden lag er ook al een rapport met dingen die beter moesten. Veel van die dingen zijn nog steeds actueel. Dat is toch erg?”

Essentieel voor de Nederlandse economie
Volgens Frank van Gool van Otto Workforce heeft onder meer de coronacrisis steeds meer Nederlanders de ogen geopend. De waardering voor arbeidsmigranten is omhoog gegaan, weet hij uit onderzoek dat hij liet doen onder 4.125 Nederlanders door Peil.nl. Ruim 60 procent vindt arbeidsmigranten ‘essentieel voor de Nederlandse economie’. Driekwart roept gemeenten op om meer werk te maken van huisvesting voor arbeidsmigranten.

Polenhotels
Voor mensen die relatief kort in Nederland blijven kan dat wat Van Gool betreft prima in grootschalige locaties (in de volksmond ook wel ‘polenhotels’). De gemeente Waalwijk loopt daarin volgens hem voorop. Grote accommodaties kunnen ook de druk op de woningmarkt verlichten, blijkt uit een analyse van onderzoeksbureau Bluehub. Nu zouden bijna 45.000 reguliere woningen, ‘vaak bedoeld voor starters’, door arbeidsmigranten bewoond worden.

Huisjesmelkers
Vaak worden deze gekocht door huisjesmelkers, zegt Van Gool. Dat geeft overlast in de buurt en drijft de huizenprijzen op. ,,Waalwijk loopt voorop, maar een gemeente als Bleiswijk heeft niet één grootschalige huisvesting voor arbeidsmigranten, terwijl daar distributiecentra zitten van Jumbo, Albert Heijn, Hoogvliet én Zalando. Dat kan toch niet?”

Bekijk hier het nieuwsbericht dat eerder verscheen via Brabants Dagblad.