‘Misstanden huisvesting arbeidsmigranten aanpakken met vergunning’

Dit artikel verscheen eerder via NOS

Vakbond FNV, gemeentebestuurders en arbeidsmigranten zelf roepen op tot de invoering van een vergunningplicht voor uitzendbureaus. Om zo de wildgroei een halt toe te roepen. De betrokkenen hopen dat het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten onder leiding van oud-SP-leider Emile Roemer snel zo’n plicht zal voorstellen. Uitzendbureaus zijn makkelijk op te richten, zonder vergunning, en er is nauwelijks toezicht door onafhankelijke instanties. En dat leidt volgens betrokkenen tot veel misstanden op het gebied van werk en huisvesting van de werknemers, veelal arbeidsmigranten, in de tuinbouw, slachthuizen en distributiecentra.

Kamervragen

Tijdens de eerste coronagolf werd pijnlijk duidelijk hoe slecht de woon- en werkomstandigheden van arbeidsmigranten vaak zijn. Het aanjaagteam kwam in juni met een eerste rapport met snel te nemen maatregelen. Eind deze maand komt er een tweede rapport, met daarin waarschijnlijk strengere regels voor uitzendbureaus.

De huisvesting van arbeidsmigranten staat in het parlement al langer op het netvlies. Onder meer de SP en de ChristenUnie hebben meerdere keren aan de bel getrokken bij het kabinet en vorige week stelde het CDA kamervragen.

Het rijk heeft een speciale adviescommissie in het leven geroepen onder leiding van oud-SP-voorman Emile Roemer. Hij publiceerde in juni een eerste lijst van aanbevelingen voor de branche, met name over huisvesting. Volgende week vrijdag wordt zijn tweede serie aanbevelingen gepresenteerd. De FNV verwacht dat Roemer met een stevig advies zal komen: “en niet iets waarin hij iedereen blij maakt, dan kom je niet verder”, aldus Bart Plaatje.

Arbeidsmigrant keert liever terug naar thuisland

Die regels zijn hard nodig, zegt de 25-jarige Adrian Pacurar. De Roemeen woont sinds een aantal weken in een voormalig hotel in Waalwijk, samen met nog zo’n vijftig arbeidsmigranten. Er was hem een gloednieuwe, mooie woonruimte beloofd, maar in het hotel is het volgens hem belabberd. Pacurar laat de NOS in deze video zijn kamer zien en vertelt waarom hij er sterk over denkt om terug te keren naar Roemenië.

Volgens Bart Plaatje van vakbond FNV is de situatie in Waalwijk exemplarisch voor hoe uitzendbureaus in Nederland omgaan met arbeidsmigranten. En dat kan vaak ongestraft, omdat het toezicht op de uitzendbureaus erg verbrokkeld is. “Gemeenten doen een stukje: die kijken naar de huisvesting. De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid kijkt naar de werkplek en -omstandigheden, er is een soort cao-politie van vakbonden en werkgevers. Maar niemand werkt met elkaar samen, en de uitzendbureaus komen er mee weg.”

KAFRA pleit voor aanpak misstanden en sterrensysteem

KAFRA Housing is het eens met de noodzaak om deze problematiek aan te pakken. Zij neemt hiertoe zelf het voortouw door de nieuwe standaard te zetten in tijdelijke huisvesting voor arbeidsmigranten. Maar ook pleitte zij al eerder voor de aanpak van misstanden. “Malafide praktijken aan de onderkant van de huizenmarkt moeten definitief aangepakt worden. We zien nog te vaak dat arbeidsmigranten worden weggezet in kwalitatief slechte woningen tegen veel te hoge prijzen”. Zo sprak Frank van Gool, shareholder van KAFRA Housing reeds eerder. Ook pleitte van Gool voor een jaarlijkse inspectie van huisvestingslocaties en een sterrenclassificatie: “Elk pand waar arbeidsmigranten leven moet jaarlijks worden gekeurd door een inspectie van de SNF. Vergelijk het met een APK-keuring, waarbij wordt gekeken of alles in orde is. Daarnaast moet er duidelijkheid komen voor de Oost-Europese arbeidskrachten. „De SNF classificeert alle huisvesting door middel van een tot vijf sterren. Daar wordt een maximaal huurbedrag aan gekoppeld. Op die manier kunnen we voorkomen dat arbeidsmigranten te veel betalen.”